ضرورت کنترل اسیدهای چرب ترانس
در گفتگو با دکتر ابراهیم جوان آملی
روغن ها و چربی ها از جمله مواد غذایی هستند که به دلیل تامین انرژی ، ویتامین های محلول در چربی ( نظیر ویتامین A , D,E,K) و همچنین اسید های چرب ضروری نقش مهمی در سلامت ما بر عهده دارند که البته میزان مجاز دریافتی روزانه این دسته از مواد خوراکی دارای محدودیت هایی است که به پیشنهاد برخی از متخصصان تغذیه این میزان بر حسب وزن بدن حدود 65 گرم در روز است.
واحد های ساختمانی چربی ها ، اسید های چرب هستند که خود به دو گروه اصلی اسید های چرب اشباع و اسید های چرب غیر اشباع تقسیم می شوند.اسید های چرب ترانس در دسته اسید های چرب غیر اشباع قرار می گیرند و در زمان تبدیل روغن های مایع به روغن جامد ایجاد می شوند. به همین دلیل این این نوع از اسید های چرب در روغن های هیدروژنه ، نیمه هیدروژنه و مارگارین به مقدار قابل توجهی وجود دارند. البته برخی گوشت ها و محصولات لبنی حاوی مقدار کمی چربی ترانس به صورت طبیعی هستند اما بیشتر چربیهای ترانس طی فرآیندهای صنعتی با اضافه کردن هیدروژن به روغن به وجود می آیند، که باعث جامد شدن روغن در دمای معمولی می شود. این روغن های هیدروژنه شده دیرتر از سایر روغنها فاسد می is شوند، بنابراین غذاهایی که با این روغنها درست می شوند نیز دیرتر فاسد می شوند. اسید های چرب ترانس به دلیل افزایش LDL (کلسترول بد) و کاهش HDL (کلسترول خوب) ، احتمال ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی، سرطان روده ، چاقی و دیابت را افزایش می دهند و به همین دلایل می بایست میزان دریافتی روزانه آنها بسیار محدود شود.
برای کاهش مصرف اسید های چرب ترانس می توان از دستورالعمل های پیشنهادی ذیل استفاده کرد:
1-هنگام مصرف لبنیات سعی کنید از نوع کم چرب آن استفاده کنید.
2- از بخش های کم چرب گوشت قرمز و یا گوشت سفید استفاده کنید و سعی شود تا حد امکان بدون پوست طبخ شود.
3- ترجیحاٌ ازمصرف محصولاتی که بر روی برچسب آنها نوشته شده ” در تهیه آن از روغن هیدروژنه یا روغن ترد کننده شیرینی استفاده شده ” پرهیز کنید.
4-برای سرخ کردن از روغن های مایع گیاهی مخصوص سرخ کردن استفاده کنید.
5-ترجیحا ازمصرف فرآورده های قنادی که در تهیه آنها از روغن جامد و مارگارین استفاده می شود (نظیر انواع بیسکویت، کلوچه ها ، دونات ها و انواع شیرینی های قنادی) پرهیز کنید.
6- به جدول نشانگر رنگی که بر روی محصولات غذایی درج شده است توجه کنید و ترجیحا آن دسته از مواد غذایی را انتخاب کنید که در قسمت اسید های چرب ترانس، رنگ آن سبز می باشد.
برخی از مواد غذایی که احتمال حضور اسید های چرب ترانس در آنها زیاد است عبارتند از: اسنکها ، چیپس های سیب زمینی، غذاهای سرخ شده ( نظیر سیب زمینی سرخ کرده، دونات و مرغ سوخاری) ،ذرت بو داده ، بیسکویت ها و کیک های بسته بندی، انواع پیتزا و پنیر پیتزا ، خامه ، مارگارین ، روغن های جامد ( هیدروژنه)
